Hebat! Itu lah reaksi saya ketika pertama kali menonton filem ini.
Sebuah filem dari Indonesia yang bergenre islami ini telah berjaya mendapatkan
7 nominasi dalam Festival Filem Indonesia 2009. Ketika filem ini ditayangkan di
Indonesia, ianya mendapat sambutan yang agak dingin dan mencetuskan kontroversi kerana filem ini dikatakan mendokong fahaman Islam
liberal dan melakukan kritikan terhadap
institusi pesantren serta tradisi Islam konservatif yang merupakan pemikiran mainstream Islamis di Indonesia. Salah seorang dari anggota Majelis Ulama Indonesia telah menyarankan supaya filem ini ditarik dari edarannya.
Pun begitu, setelah saya melalui
semakan dan penelitian, saya dapati tidak ada unsur penghinaan atau merendahkan
Islam dalam filem ini. Bagi saya filem ini mempunyai mesej pemberdayaan wanita,
kebebasan berfikir dan pemerkasaan budaya membaca. Tentunya mesej sebegini
tidak kita temui dalam filem-filem tempatan. Produksi filem Malaysia lebih
gemar menghasilkan filem-filem berunsur cinta yang dihiasi dengan adegan makan
di restoran mewah, keluarga yang kaya dan suasana tempat kerja yang tenang (tak
nampak macam orang bisnes yang selalunya busy).
Pada permulaan filem ini,
digambarkan bahawa Annisa (watak utama) telah dihalang daripada aktiviti
berkuda kononnya ia merupakan permainan lelaki. Kemudian Annisa telah
memberontak dengan membawa dalil Saidatina Aisyah juga bersukan. Disini
merupakan isu pertama yang cuba dibangkitkan tentang diskriminasi terhadap kaum
wanita.
Selain itu, Annisa juga pernah
meraih undi tertinggi sebagai ketua kelas namun gurunya terpaksa memilih
pelajar lelaki kerana perempuan dikatakan tidak boleh menjadi ketua. Walaupun
terdapat hadis sahih tentang larangan perempuan menjadi pemimpin, namun hadis
tersebut tidak boleh dibaca secara literal. Dr Yusuf al Qaradhawi dalam kitabnya Min Fiqh al-dawlah
fil Islam, berpandangan bahawa dalam konteks kepimpinan dunia hari ini,
beliau lebih cenderung mengharuskan wanita memegang kesemua jawatan termasuk
Perdana Menteri dengan beberapa syarat. Adapun jika kita mengambil keumuman
hadis yang melarang perempuan menjadi pemimpin, ianya akan bertentangan dengan
kisah Ratu Balqis yang disebut dalam al Quran sebagai pemimpin tertinggi yang berjaya.
Dr Yusuf al Qaradhawi berpandangan bahawa isu hukum kepimpinan wanita adalah
isu furu’ yang boleh berubah menurut peredaran zaman. Bagi saya, apa yang
penting ialah kemampuan seseorang itu dalam mengetuai pentadbiran tanpa
menjadikan jantina sebagai punca perbezaan utama dan kelayakan. Jika seorang
lelaki yang zalim dan lemah dalam pentadbiran menjadi pemimpin, apakah itu
melambangkan syari’at Islam? Syari’at Islam sebenar ialah memberi maslahah
kepada masyarakat.